Bronscheiding en/of nascheiding

Een veel gehoord misverstand over nascheiding is dat dit alle huishoudelijke afvalstromen betreft en dat dus alles in de restafvalcontainer kan. Dat klopt niet, nascheiding heeft uitsluitend betrekking op de inzameling van plastic verpakkingen, metalen verpakkingen en drankpakken (PMD). Het is namelijk niet mogelijk om nagescheiden GFT, papier, karton, verpakkingsglas en textiel te recyclen.

Momenteel zijn de gemeenten ongeveer als volgt verdeeld:

• 251 hanteren alleen bronscheiding PMD (73,5%)
• 50 hanteren alleen nascheiding PMD (14,5%)
• 41 hanteren een combinatie van beide (12%) – veelal bronscheiding voor laagbouw en nascheiding voor hoogbouw

Redenen voor bronscheiding
Bij bronscheiding houden inwoners thuis zelf het PMD gescheiden van het restafval. De redenen:

• Het PMD-afval blijft schoner, waardoor veelal meer plastic geschikt is voor recycling.
• Inwoners worden bewuster van de hoeveelheid restafval en PMD.
• De boodschap is eenduidiger; alle recyclebare materialen zamelen we apart in.
• Succesvolle bronscheiding van PMD heeft een positief effect op de manier waarop inwoners ook de andere stromen scheiden.
• Diftar en/of omgekeerd inzamelen werken effectiever in combinatie met bronscheiding van PMD.

Redenen voor nascheiding
Bij nascheiding kunnen inwoners het PMD bij het restafval doen en wordt dit machinaal uit het restafval gehaald. De redenen:

• Inwoners hoeven minder moeite te doen dan bij bronscheiding.
• Inwoners hebben minder ruimte nodig; handig in dichtbevolkte gebieden zoals in binnensteden en bij hoogbouw.
• De machines worden steeds beter in het scheiden van PMD uit het restafval.

De kosten van bron- en nascheiding van PMD ontlopen elkaar nauwelijks. Deze hangen echter in sterke mate af van onder andere de hoeveelheid, de kwaliteit, de mate van afkeur, de opbrengsten van het PMD, de inzamelsystemen (brengen vs. halen) en de aanvullende maatregelen die gemeenten nemen.

Wat is dan beter?
Welke methode beter is, varieert onder andere per type bebouwing, locatie en inzamelstrategie, zoals diftar en omgekeerd inzamelen. Gemiddeld gezien zorgt bronscheiding van PMD in de laagbouw en landelijke gebieden voor betere resultaten en is nascheiding van PMD van toegevoegde waarde in dichtbevolkte gebieden met veel hoogbouw. Ook speelt mee hoe lang en in welke mate de gemeenten al actief communiceren met inwoners over de nut en noodzaak van afvalscheiding. Is er een lokale scheidingswijzer en/of goede afval-app beschikbaar, krijgen inwoners feedback op de van huis uit aangeleerde manier van scheiden, zijn er afvalcoaches die inwoners van tips voorzien? Allemaal middelen die de kennis over en de betrokkenheid bij het scheiden van afval kunnen vergroten.

Samenvattend
Kortgezegd kunnen we stellen…

• Bron- en nascheiding zijn beide prima instrumenten om tot afvalscheiding te komen.
• Nascheiding is alleen een volwaardig alternatief voor PMD (ca. 10% van het huishoudelijk afval).
• Alle gemeenten die PMD nascheiden doen aan bronscheiding voor GFT, papier, karton, verpakkingsglas en textiel. Dat is namelijk wettelijk verplicht.
• Bronscheiding van PMD zorgt in de laagbouw vaak voor betere resultaten. Nascheiding is van toegevoegde waarde in dichtbevolkte gebieden met veel hoogbouw.