Inloggen   Zoeken

VANG-HHA

Het Programma VANG (Van Afval Naar Grondstof) is gericht op het verminderen van de hoeveelheid restafval van huishoudens, en het scheiden van zoveel mogelijk recyclebare grondstoffen.. Het programma komt voort uit de Groene Groeistrategie van het Rijk (2014) en is inmiddels onderdeel geworden van het Rijksbrede Programma voor de Circulaire Economie (2016).

Het programma VANG-Huishoudelijk Afval (HHA) is het deelprogramma dat zich specifiek richt op huishoudelijk afval. De doelstellingen hiervoor zijn ontleend aan het Publiek Kader voor Huishoudelijk Afval dat het Rijk, VNG en NVRD in 2014 samen hebben ondertekend. Hierin is een ambitie opgenomen om in 2020 tot 75% afvalscheiding te komen. Deze ambitie is verder geconcretiseerd in maximaal 100 kg restafval (fijn en grof samen) per inwoner per jaar. Door middel van het Programma VANG-HHA ondersteunen de betrokken partijen gemeenten bij het realiseren van deze ambities.

Het programma VANG-HHA wordt door de VNG, NVRD, RWS-Leefomgeving en ministerie I&M gezamenlijk uitgevoerd. De Uitvoering gebeurt conform het Uitvoeringsprogramma 2018-2020 dat een vervolg is op het Uitvoeringsprogramma 2015-2018. Het Uitvoeringsprogramma bestaat uit de pijlers: motiveren en stimuleren, in staat stellen tot handelen, communicatie en gedrag en ketenaanpak. Deze pijlers worden elk jaar in een Werkprogramma uitgewerkt in een groot aantal concrete activiteiten die voor en met gemeenten worden uitgevoerd. In het Werkprogramma 2020 ligt de focus op de kwaliteit van de ingezamelde grondstofstromen en wordt ten behoeve van het hoogwaardig sluiten van de grondstofketens ingezet op samenwerking met ketenpartners.

Het merendeel van de gemeenten heeft zich inmiddels gecommitteerd aan de VANG-ambities. De focus op Actielijn I ‘Gemeenten formuleren ambitieuze doelen’ komt meer en meer te liggen op het concretiseren en implementeren van de ambities. De inzet op Actielijnen II en III ‘Gemeenten in staat stellen’ en ‘Burgers motiveren’ blijft in stand, maar ook hier is het accent verschoven van het ontwikkelen van kennis naar het toepassen en implementeren ervan.

Het jaar 2020 is een bijzonder jaar voor VANG-HHA. De gemiddelde hoeveelheid restafval per inwoner is tussen 2015 en 2018 met gemiddeld 70 kg/inwoner gedaald en de verwachting is dat deze verder zal dalen. Een aantal gemeenten (ruim 50) heeft de 100 kg/inwoner reeds gehaald. Het gemiddeld voor heel Nederland halen van deze ambitie in 2020 lijkt echter buiten bereik. De minister heeft in oktober 2019 aangegeven te kijken naar een haalbaar tijdspad richting de 100 kg. Op basis van de geprognotiseerde resultaten zal medio 2020 een voorstel worden gedaan voor een realistisch tijdpad.

Rekentool Vang

Gemeenten en afvalbedrijven hebben een sleutelpositie in het behalen van de ambities en pakken dit voortvarend op. De ambities zijn overgenomen in (nieuw) afvalbeleid en gemeenten zijn druk bezig met de implementatie en investeren in nieuwe inzamelstrategieën zoals diftar en omgekeerd inzamelen. Ook afvalscheiding in de hoogbouw, nascheiding van PMD, circulaire ambachtscentra en het verbeteren van de kwaliteit van textiel en gft-afval krijgt veel aandacht in de gemeentelijke plannen.

Door de successen van de inzameling ontstaat er druk in de rest van de keten. Naast de gescheiden inzameling spelen ook de toegenomen kwaliteitseisen, veranderingen op de wereldmarkt en een verslechtering van de inputkwaliteit, zoals bij textiel, een rol in de toegenomen aandacht voor kwaliteit. Kwantiteit en kwaliteit gaan echter hand in hand. Het programma VANG-HHA blijft daarom gericht op het ondersteunen van gemeenten bij afvalpreventie, meer én betere afvalscheiding en het sluiten van kringlopen waarbij grondstoffen daadwerkelijk worden toegepast in nieuwe producten.

Rekentool Vang

De NVRD is één van de uitvoerders van het programma VANG-HHA. De NVRD richt zich hierbij met name op het adviseren en ondersteunen van (individuele) gemeenten door middel van maatwerktrajecten, de organisatie van trainingen, het verzorgen van presentaties voor gemeenten en gemeenteraden en de ontwikkeling van nieuwe kennisproducten. Ook speelt de NVRD een grote rol in de uitvoering van de aanvalsplannen voor gft en textiel.

Uiteraard wordt bij de uitvoering van alle activiteiten die de NVRD in het VANG-HHA programma uitvoert, intensief samen gewerkt met de andere uitvoeringspartners, zodat alle beschikbare kennis en ondersteuning zo efficiënt mogelijk bij de gemeenten terecht komt.

VANG-support
Wilt u een keer sparren over de veranderingen die in uw gemeenten op stapel staan, heeft u behoefte aan ondersteuning bij de voorbereiding van een veranderingsproces, bij het informeren van de gemeenteraad, laat het ons weten. De VANG-adviseurs gaan graag met u in gesprek om te kijken op welke manier er support kan worden geboden.

Afhankelijk van de vraag en de context wordt op basis van een intakegesprek een ‘maatwerk’ traject vormgegeven. In dit maatwerktraject kunnen zowel de VANG-adviseurs, experts van RWS (Rijkswaterstaat) en NVRD, andere gemeenten, als adviesbureaus (VANG-support) worden ingezet. Bij de ondersteuning wordt gebruik gemaakt van de beschikbare VANG-tools (rekentool, handreikingen, stappenplannen).

Weten wat VANG-HHA in 2020 concreet voor u kan betekenen? Mail of bel voor een oriënterend gesprek met de VANG-adviseurs Koos van Dael (vandael@nvrd.nl, 06 5139 6369) of Samuel Stollman (stollman@nvrd.nl, 06 5184 5724).

Het programma VANG en het Rijksbrede programma voor de Circulaire Economie zijn beleidsplannen. Dit betekent dat de doelstellingen die in het VANG-programma zijn opgenomen niet bindend zijn of dat gemeenten kunnen worden afgerekend op het al dan niet behalen van de doelstellingen. De nieuwe Europese Kaderrichtlijn voorziet echter vanaf juli 2020 in een verplichting tot het scheiden van gft, papier, metaal, kunststof, glas, textiel en gevaarlijk afval. Dit vormt voor gemeenten en afvalbedrijven een extra stimulans om aan de slag te gaan met het scheiden van afval.

  • Alle informatie over het VANG programma, kennisbibliotheek, artikelen, blogs, etc.: www.vang-hha.nl
  • Een uitgebreid overzicht van de ondersteuningsmogelijkheden die VANG-HHA voor gemeenten biedt;
  • Informatie over de landelijke benchmark afvalscheiding, inclusief vergelijkingstools VANG: www.benchmarkafval.nl