Bijplaatsingen

Onze leden zetten zich iedere dag in om Nederland schoon en leefbaar te houden. Van afvalinzameling en het legen van openbare prullenbakken tot het vegen van straten en pleinen. Met de introductie van de zogenaamde verzamelcontainers is daar de laatste jaren een opgave bijgekomen; het voorkomen en opruimen van bijplaatsingen. Uit de Benchmark Huishoudelijk Afval blijkt dat 92% van de deelnemende gemeenten in meer of mindere mate geconfronteerd wordt met dit fenomeen.

Pagina
delen

We spreken van een bijplaatsing als er afval naast of in de buurt van een afvalcontainer wordt geplaatst. Het kan gaan om zakken, kartonnen dozen, grofvuil of los huisvuil. Een ‘bijplaatsing’ is wat anders dan een ‘illegale dump’ waarbij afval niet in de buurt van een afvalcontainer wordt gedumpt. Bijplaatsingen leiden tot een verloedering van de leefomgeving, zwerfvuil, ongedierte, verlies van grondstoffen en extra kosten voor het opruimen en het niet kunnen ledigen van ondergrondse containers. Het opruimen van bijplaatsingen is geen incident meer, maar is in veel gemeenten inmiddels een ‘reguliere’ taak binnen het afvalbeheer geworden.

Het voorkomen van bijplaatsingen begint bij het zorgen dat de basis op orde is. Dit betekent dat de containers functioneren en schoon zijn, de omgeving aantrekkelijk is en dat inwoners weten wat er van hen wordt verwacht. De rest wordt bepaalt door het gedrag van inwoners en dat gedrag kun je beïnvloeden. Als inwoners enigszins betrokken zijn met de wijk zijn gedragsinterventies die focussen op het vergroten van de intrinsieke motivatie het meest effectief, zeker op de lange termijn. Inwoners die zich niet verbonden voelen met de wijk zetten vaker afval naast containers. Lukt het in een wijk niet om deze inwoners meer betrokken te krijgen, kunnen ook stevigere interventies kansrijk zijn, zoals cameratoezicht en beboeten.

Met de aanpak van bijplaatsingen en gedragsbeïnvloeding is al veel ervaring opgedaan. In de handreiking hieronder, die mede door de NVRD is opgesteld, staat een uitgebreid stappenplan omschreven.

Stap 1: Organiseer de interne samenwerking
Stap 2: Observeer en analyseer de hotspots
Stap 3: Zorg dat de basis op orde is
Stap 4: Inventariseer de hotspots opnieuw
Stap 5: Bepaal de gedragsinterventies

Veel gemeenten hebben al ervaring opgedaan met deze aanpak. Met de informatie en inspiratie op deze webpagina kom je snel tot een goede eigen aanpak.

Uitgelicht

Handreiking: Voorkomen van bijplaatsingen (mei 2017) Stappenplan aanpak bijplaatsingen Werkwijze voor het aanpakken van hotspots (april 2018) Monitoringsformulier bijplaatsingen (april 2018) Schouwformulier bijplaatsingen (april 2018) Script activerend buurtonderzoek (april 2018)

Onze doelen

Het voorkomen van bijplaatsingen ten behoeve van een schone leefomgeving, efficiënte inzameling en behoud van grondstoffen.

Wat wij doen

In samenwerking met Rijkwaterstaat en Nederland Schoon ontwikkelen en onderhouden we hulpmiddelen voor gemeenten en publieke inzamelaars.
Het faciliteren van kennisdeling door middel van congressen en webinars.
Bijplaatsingen is één van de thema’s in de NVRD Benchmark Afval.
Wij onderzoeken welke instrumenten nog meer kunnen bijdragen aan het voorkomen van bijplaatsingen. Afhankelijk van het instrument nemen we zelf het initiatief of beleggen we het initiatief hiervoor bij een van onze partners.