Duurzaamheids-rapportage CSRD

Het is belangrijk om te beginnen met de voorbereiding, oftewel het samenstellen van een team of het aanstellen van een projectleider voor de duurzaamheidsrapportage. Dit is de eerste belangrijke stap in het rapportageproces van de CSRD. Het kennisdocument ‘Aan de slag met CSRD voor NVRD-leden’ kan hierbij helpen.

Na een zorgvuldige voorbereiding volgt de tweede en belangrijkste stap in het CSRD-proces: de dubbele materialiteitsanalyse. Om hierbij te helpen heeft de NVRD een kennisdocument opgesteld: ‘De dubbele materialiteitsanalyse binnen de CSRD’. Hierin wordt per stap uitgelegd hoe een dubbele materialiteitsanalyse kan worden uitgevoerd. Houd er rekening mee dat dit proces gemiddeld 6 tot 8 maanden in beslag kan nemen.

Daarna kan aan de slag worden gegaan met de gap-analyse. Deze maakt duidelijk wat er nog moet gebeuren om de eerste CSRD-rapportage af te ronden. Dan komt het bepalen van de KPI’s (Key Performance Indicators) voor het monitoren van de duurzaamheidsdoelstellingen. Vervolgens kan begonnen worden met het verzamelen van de nodige data en het inrichten van de governance-structuur.

Om te kunnen voldoen aan de CSRD moeten organisaties meer, gedetailleerdere en ook nieuwe data verzamelen, verwerken én beoordelen om er uiteindelijk over te rapporteren. De CSRD omvat twaalf standaarden en 82 rapportagevereisten die samen leiden tot circa 500 kpi’s en naar schatting meer dan 10.000 onderliggende datapunten.

De een na laatste stap bevat de assurance, waarbij een accountant assurance verstrekt over de gepubliceerde duurzaamheidsinformatie. Dan kan er gerapporteerd worden!

De ESRS zijn een reeks duurzaamheidsonderwerpen die zijn ontwikkeld door de EFRAG (onafhankelijk organisatie van de Europese Commissie) om consistentie en transparantie te bevorderen bij duurzaamheidsrapportage binnen Europa. Deze standaarden zijn een belangrijk onderdeel van de Europese inspanningen om duurzaamheidsverslaggeving te harmoniseren en te verbeteren. Ze zijn gericht op het bieden van duidelijke richtlijnen en indicatoren die organisaties kunnen gebruiken om hun impact op het milieu, hun maatschappelijke verantwoordelijkheid en hun governance te meten en te rapporteren.

Ja, er is een Nederlandse versie beschikbaar van de ESRS inclusief toelichting per thema en onderwerp indien nodig. Deze kun je hier downloaden. De NVRD heeft bij de duurzaamheidsonderwerpen ook branchespecifieke invulling gegeven voor de afvalbranche. Dit document is opgesteld door de NVRD in samenwerking met Rova, HVC en Omrin. Met dit document hopen we een uniform kader te bieden voor onze branche, maar kan het wel zijn dat organisaties aanvullende specifieke invullingen moeten geven afhankelijk van hun omstandigheden en activiteiten.

De ESRS-onderwerpen die in ieder geval materieel zijn voor onze branche worden in de ESRS-themalijst geïdentificeerd door middel van een gele markering, waarbij voor elk van deze gemarkeerde onderwerpen een beknopte toelichting wordt verstrekt.

Indien nodig is er bij deze onderwerpen ook branchecontext verstrekt. Dit overzicht dient als vertrekpunt voor organisaties in onze branche. Het is echter mogelijk dat de exacte definities variëren en/of dat meer onderwerpen materieel zijn dan degene die geel gemarkeerd zijn, afhankelijk dus van de specifieke context van de eigen organisatie.

Het toepassingsbereik van de CSRD lijkt vooralsnog beperkt tot bepaalde NV’s, BV’s, CV’s en VOF’s, naast specifieke typen financiële ondernemingen. Er is momenteel geen reden om aan te nemen dat gemeenschappelijke regelingen onder het toepassingsbereik van de CSRD zullen vallen. Het is echter mogelijk dat de wetgever de Nederlandse wet- en regelgeving inzake duurzaamheidsverslaggeving in de toekomst van toepassing verklaart op het jaarverslag van gemeenschappelijke regelingen. In de ‘Wet gemeenschappelijke regelingen’ en het ‘Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten’ zien we op dit moment geen aanwijzingen die hierop duiden.

Dit is echter geen reden om als (nog) niet CSRD-plichtig lid niets te ondernemen. Iedereen zal hiermee te maken krijgen, ook partijen die niet direct CSRD-plichtig zijn zullen vragen ontvangen vanuit de waardeketen of andere stakeholders. Het keteneffect van de CSRD-verplichting, waarbij ook inzicht in de impact van ondernemingen in de waardeketen wordt gevraagd, en andere Europese maatregelen kunnen er namelijk voor zorgen dat ook leden die nu (nog) niet onder de CSRD-verplichting vallen, sneller actie moeten ondernemen op het gebied van verduurzaming. Het is daarom verstandig om de ontwikkelingen nauwlettend te blijven volgen en voorbereidingen te treffen.

Voor onze branche resulteert de CSRD in gedetailleerdere rapportages over milieueffecten en sociale effecten, inclusief de beoordeling van brede welvaart. Dit omvat voor de impactmaterialiteit bijvoorbeeld:

• De jaarlijkse uitstoot van fossiele brandstoffen door onze inzamelvoertuigen.
• Het jaarlijkse waterverbruik voor het schoonspuiten van onze inzamelvoertuig.
• De hoeveelheid zout die jaarlijks wordt gebruikt op openbare wegen om gladheid te bestrijden.

Daarnaast is er aandacht voor financiële materialiteit, zoals:

• Regelgeving die de richtlijnen bepaalt voor fysieke belasting van beladers, wat kan leiden tot aanpassingen in werknemersinzet en systemen.
• De toenemende afvalstoffenbelasting voor het verbranden van restafval, die bijdraagt aan CO2-uitstoot. Hogere aanvoer van restafval bij verwerkers heeft dus financiële gevolgen.
• Veranderingen in wetgeving die onvoorziene neveneffecten en hogere kosten kunnen veroorzaken, zoals de recente kwesties met lachgascilinders.

Kortom, onze branche moet rapporteren over deze zaken om duidelijk te maken welke impact we hebben op mens en milieu en hoe we streven naar verbetering, oftewel een meer duurzamere toekomst met een circulaire economie.