De verpakkingsstroom die de afgelopen jaren flink veel aandacht heeft gekregen is Plastic, Metalen en Drankverpakkingen, oftewel PMD. PMD is een afkorting van de materiaalstroom plastic, metalen en drinkpakken (of drankenkartons). Gemeenten gebruiken ook wel de PBD (Plastic, Blik en Drinkpakken) of Plastic+, maar de samenstelling komt op hetzelfde neer.

Vanaf 2015 zijn alle gemeenten in Nederland PMD gescheiden gaan inzamelen, na een aantal jaren met pilots. Inwoners zijn met veel enthousiasme en groot succes aan de slag gegaan met deze stroom. Na GFT, oud papier en karton (OPK) en restafval, is PMD qua kilo’s inmiddels de grootste stroom in het huishoudelijk afval. Qua volume is het zelfs een van de grootste.

Vaak wordt PMD huis-aan-huis ingezameld. Dit levert de beste resultaten op. In veel gemeenten is er discussie over de keuze tussen bron- of nascheiding van PMD. Regelmatig wordt deze discussie gevoerd op basis van onjuiste of incorrecte informatie. Belangrijk hierbij is dat duidelijk wordt gemaakt dat de keuze voor bron- en/of nascheiding alleen voor PMD geldt en dat niet alle stromen weer bij het restafval mogen. GFT, OPK, glas en textiel moet in alle Nederlandse gemeenten aan de bron worden gescheiden en dat is ook zeer belangrijk voor de resultaten van nascheiding van PMD.

Zowel bij bron- als nascheiding is communicatie rondom de systeemkeuze en goede afstemming met andere instrumenten bepalend voor het succes ervan. Om het verschil tussen bron- en nascheiding inzichtelijk te maken heeft de NVRD in 2021 een infographic PMD opgesteld. Hoe dan ook is het inzamelen van verpakkingsafval om dit zo goed mogelijk weer tot hoogwaardige grondstoffen terug te brengen een belangrijk aandachtspunt voor gemeenten en dus voor ons als NVRD.

Gemeenten zijn verplicht om kunststof en metalen (net als GFT, papier, glas, AEEA en textiel) gescheiden in te zamelen op basis van de Besluit Gescheiden Inzameling en de Europese Kaderrichtlijn Afvalstoffen. Voor PMD zijn nadere regels en doelstellingen vastgelegd in het Besluit Verpakkingen. Veel gemeenten zamelen al PMD in, toch zijn er nog veel kansen om de inzameling en recycling te verbeteren. De gemeente is een belangrijke schakel in de keten om te komen tot daadwerkelijke recycling.

Gemeenten ontvangen voor de gescheiden inzameling van PMD een inzamelvergoeding van het verpakkende bedrijfsleven. Vervuiling of stoorstromen in het PMD kan afkeur tot gevolg hebben en tot extra kosten leiden. Daarom is de afgelopen jaren sterk ingezet op niet alleen ingezet op zoveel mogelijk gescheiden inzameling van PMD (kwantiteit), maar ook op het verbeteren van de samenstelling en het tegengaan van vervuiling (kwaliteit). Zowel binnen de werkgroep inzameling van het PKO als binnen het uitvoeringsprogramma VANG-HHA zijn hier handreikingen en rapporten over verschenen. Want des te schoner de stroom, des te groter het aandeel dat daadwerkelijk gerecycled kan worden. Daarom is het van belang dat er zo min mogelijk etensresten en andere stoorstromen in het PMD terecht komen.

Door alle discussies die spelen rond PMD heeft VNG begin 2024 de Ketenovereenkomst Verpakkingen 2020-2029 tussentijds opgezegd. Hierover zijn alle gemeenten geïnformeerd. De tweede helft van 2024 onderhandelen Verpact en VNG/NVRD onder gespreksleiding van het Ministerie over nieuwe afspraken die met ingang van 1 januari 2025 moeten ingaan. De meest actuele informatie vind je op onze pagina over verpakkingen.

Onze inzet is gericht op het zo goed mogelijk inzamelen van PMD, toegankelijk voor alle inwoners en tegen aanvaardbare maatschappelijke kosten.

Onze doelen

  • Volledig (na)gescheiden inzameling van PMD.
  • Niet verpakkingen van plastic en metaal die qua grootte en grondstoffen vergelijkbaar zijn met verpakkingen worden samen met PMD ingezameld en gerecycled.
  • Hergebruik van PMD verpakkingen waar het kan en recycling waar nodig.
  • Ambitieuze circulaire doelstellingen voor meer hergebruik en hoogwaardige recycling.
  • Een verbod op onnodige en/of niet-recyclebare PMD-verpakkingen.
  • In Nederland verkochte PMD verpakkingen zijn op z’n minst recyclebaar.
  • Eerlijke en eenduidige informatie op consumentenverpakkingen over de recyclebaarheid en de juiste wijze van afdanking.

Wat wij doen

  • Initiëren en bijdragen aan onderzoeken om zo de kennis omtrent het design, de inzameling en de sortering van PMD te vergroten.
  • Delen van kennis en informatie over het verbeteren van de PMD inzameling met onze leden.
  • Aanjagen van preventiedoelstellingen ten aanzien van PMD.
  • Aanjagen van meermalig gebruik van plastic en metalen verpakkingen.
  • Samen met VNG maken we afspraken met het Afvalfonds Verpakkingen over het verbeteren van de samenstelling van, het bepalen van de vergoedingen voor en goede communicatie over PMD (inzameling).
  • Verzamelen van kennis en informatie over de uitvoeringspraktijk bij onze leden en het delen hiervan met ketenpartners en stakeholders.

Overlegstructuren

  • NVRD Stuurgroep Circulaire Samenleving
  • NVRD Expertgroep Verpakkingen
  • NVRD Expertgroep UPV
  • Platform Ketenoptimalisatie
  • Platform Ketenoptimalisatie – Werkgroep inzameling
  • Platform Ketenoptimalisatie – Werkgroep communicatie
  • Stuurgroep VANG
  • Ambtelijke Werkgroep Afval (AWA)

Betrokken organisaties

  • Stichting Afvalfonds Verpakkingen
  • Nedvang
  • Kennisinstituut duurzaam verpakken (KIDV)
  • Statiegeld Nederland
  • Nederland Schoon
  • Vereniging van Nederlandse Gemeenten
  • Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat
  • VANG/RWS
  • Recycling Netwerk Benelux
  • Wageningen University & Research
  • Regie Kunststoffen Nederland (RKN)
  • Stichting Hedra
  • Stichting Natuur en Milieu
  • Municipal Waste Europe (MWE)

NVRD aanspreekpunt

Ilse van der Grift

Expert Beleidsadviseur

Veelgestelde vragen

Waar staat de afkorting PMD voor?

PMD staat voor Plastic, Metalen en Drankenkartons. In de praktijk worden ook termen als PBD en Plastic+ of PMD+ gebruikt. Met name de term drankenkartons zorgt in de praktijk voor verwarring. Voorstel is om in de communicatie met inwoners de term drinkpakken te gebruiken.

Mogen niet-verpakkingen ook bij het PMD?

Kleine producten van plastic of metaal die qua samenstelling, grootte en gewicht op verpakkingen lijken, mogen in principe bij het PMD. Hiervoor wordt echter geen PMD-vergoeding betaalt. Een plastic boterhamzakje, legopoppetje of een plastic of metalen bakje is dus geen probleem.

Is er een afgestemde wel/niet lijst voor PMD?

In maart 2024 is er een eerste landelijke wel/niet lijst PMD gepubliceerd. De lijst is opgesteld door het Platform Ketenoptimalisatie (PKO) in samenwerking met Milieu Centraal, VANG-HHA, HVC, Omrin en NVRD. Door onder andere nieuwe afspraken tussen Verpact en VNG/NVRD, nieuwe toepassingen van materialen en/of technologische ontwikkelingen in de sortering en verwerking is deze wel/niet-lijst aan verandering onderhevig. Dit kan leiden tot een aangescherpte versie in 2025. De lijst is hier te downloaden als PDF of als open bestand, zodat je deze kan opmaken in jullie eigen huisstijl.

Ook de Afvalscheidingswijzer van Milieu Centraal kan een handig hulpmiddel zijn.

Gerelateerde dossiers

Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid

Verpakkingen

Preventie

Het laatste nieuws

  • Afspraken inzameling verpakkingsafval met 1 jaar verlengd

  • Merijn Tinga a.k.a. Plastic Soup Surfer in gesprek met NVRD directeur Wendy de Wild

  • Onderzoek naar één Europees systeem voor afvalscheidingslabels

  • Eerste VANG Academie PMD in november 2024 van start!

  • NVRD ondertekent oproep hergebruik verpakkingen

  • Wel/Niet-lijst PMD gepubliceerd: “Geen volle verpakkingen en medisch afval in PMD”

  • PKO: uitvoeringsafspraken en vergoedingen 2024 vastgesteld

  • Gratis inzamelen gescheiden verpakkingsafval voor bedrijven