Pagina
delen
Op 1 januari 2016 trad de Wet modernisering vennootschapsbelastingplicht overheidsondernemingen (Wet Vpb) in werking. Deze wet zorgt ervoor dat overheidsondernemingen niet langer in beginsel onbelast zijn voor de vennootschapsbelasting (Vpb), maar op basis van de reguliere regels in de Vpb worden betrokken. Gemeenten en gemeenschappelijke regelingen kunnen dus sinds 2016 met verschuldigdheid van vennootschapsbelasting worden geconfronteerd. Voor een beperkt deel van de overheids-NV’s en overheids-BV’s gold dit al.
Pagina
delen
De invoering van de ‘belastingplicht voor overheidsondernemingen’ in 2016 raakt de activiteiten van onze leden. Daarom zijn wij in 2016 in overleg getreden met de Belastingdienst om te komen tot een branchekader over de reikwijdte van de Vpb-plicht. Dat branchekader bevat afspraken die op het volgende neerkomen:
- Bij de inzameling van huishoudelijk afval moeten twee activiteiten worden onderscheiden, namelijk enerzijds het inzamelen van huishoudelijk afval en anderzijds het zich ontdoen van afvalstromen tegen een positieve opbrengst. Over de eerste activiteit hoeft geen vennootschapsbelasting te worden betaald (want geen deelname aan het economisch verkeer). Over de afvalstoffenheffing hoeft dus geen vennootschapsbelasting te worden betaald. Over de bijdrage van de Stichting Afvalfonds Verpakkingen is in de individuele vaststellingsovereenkomsten die onze leden met de Belastingdienst kunnen sluiten bepaald hoe daarmee wordt omgegaan. Over de tweede activiteit (het zich ontdoen van afvalstromen met waarde) moet wel vennootschapsbelasting worden betaald. Met deze activiteit bevindt men zich in een beperkte handelsfase.
- Voor het bepalen van het fiscaal resultaat over de beperkte handelsfase waarvan sprake is bij het zich ontdoen van afvalstromen met waarde, wordt een percentage van de omzet als winst bepaald. Dat percentage (de winst) is op basis van een door PwC uitgevoerd benchmarkrapport vastgesteld op 1% van de omzet. Aangezien de verkoopprijs van afvalstromen met een waarde op papier beschikbaar is, hoeft omtrent de hoogte van die omzet geen discussie te bestaan.
- Wanneer gemeenten deelnemen aan een samenwerkingsverband (een GR of overheids-NV of BV), kan de vennootschapsbelasting over afvalstromen met waarde onder omstandigheden geheven worden bij het samenwerkingsverband. Daarvoor moet de vraag beantwoord worden aan wie de winst van de afvalstromen met waarde kan worden toegerekend: aan de gemeente of het samenwerkingsverband. Dit is afhankelijk van de vraag welke functies worden uitgeoefend door het samenwerkingsverband, welke activa door het samenwerkingsverband worden gebruikt en welke risico’s daarmee worden opgeroepen en/of beheerst. De relevante aspecten inzake functies en activa enerzijds en risico’s anderzijds zijn uiteengezet in een het document ‘Afspraak over toerekening winst’. Wijzen de relevante aspecten zoals daar genoemd erop dat de winst kan worden toegerekend aan het samenwerkingsverband, dan wordt de vennootschapsbelasting geheven bij dat samenwerkingsverband en niet bij de gemeente.
Daarnaast zijn voor alle verschillende rechtsvormen binnen onze achterban (de gemeente, de GR op basis van delegatie, de GR op basis van mandaat en de overheids-NV/ BV) vaststellingsovereenkomsten opgesteld. Deze vaststellingsovereenkomsten hadden een looptijd tot 1 januari 2021. In overleg met de Belastingdienst is een addendum opgesteld waarmee het branchekader verlengd kan worden tot en met het jaar 2025. De afspraken zoals opgenomen in de huidige vaststellingsovereenkomst worden daarmee gehandhaafd. Deze vaststellingsovereenkomsten vraag je via jouw contactpersoon op bij de Belastingdienst.
Onze doelen
- Duidelijkheid over de gevolgen van de gewijzigde Vpb wetgeving voor onze leden.
- Opstellen van een eenvoudig hanteerbaar branchekader waar al onze leden gebruik van kunnen maken.
Wat wij doen
- We hebben een branchekader ontwikkeld en afgestemd met de Belastingdienst. Daarmee zijn de gevolgen van de gewijzigde Vpb wetgeving duidelijk voor de leden van de NVRD.
Betrokken organisaties:
- Belastingdienst
- Deloitte
- PWC
Overlegstructuren
- Stuurgroep Publiek Ondernemerschap
- Expertgroep fiscalisten
Welke afspraken zijn de NVRD en de Belastingdienst overeen gekomen?
Na uitgebreid overleg zijn de NVRD en de Belastingdienst gekomen tot een branchekader over de reikwijdte van de Vpb-plicht. De afspraken luiden als volgt:
Afspraak over inzamelen en het zich ontdoen van afvalstromen met waarde
Voor de Vpb worden ten aanzien van de activiteiten op het gebied van huishoudelijk afval twee afzonderlijke activiteiten geconstateerd; ‘de inzameling van huishoudelijk afval’ enerzijds en ‘het zich ontdoen van afvalstromen met een opbrengst’ anderzijds. In het geval van inzamelen hoeft geen vennootschapsbelasting te worden betaald.
Over de bijdrage van Stichting Afvalfonds Verpakkingen bepaalt de Belastingdienst in de vaststellingsovereenkomsten.
Afspraak over bepalen winst over activiteit ‘het zich ontdoen van afvalstromen met een opbrengst’
Met het zich ontdoen van afvalstromen met waarde bevindt men zich in een beperkte handelsfase waaraan een zekere waarde toegekend dient te worden. Normaal gezien geldt dat de vraag of met deze activiteit winst wordt gemaakt een allocatie vereist van zowel de opbrengsten (deel van de afvalstoffenheffing) alsook van de kosten (deel van de inzamelkosten). Dat vergt veel administratieve lasten. Om die reden wordt voor de bepaling van de winst van de activiteit ‘het zich ontdoen van afvalstromen met een opbrengst’ aansluiting gezocht bij de systematiek van de sfeerovergang. De zakelijke winst die aan de activiteit ‘het ontdoen van afval met een opbrengst’ kan op geschikte wijze worden benaderd door toepassing van een transactional net margin method. De NVRD heeft hiertoe een benchmarkonderzoek laten verrichten door PwC. Dit onderzoek is eind 2020 geüpdatet. Het onderzoek heeft ertoe geleid dat met de Belastingdienst is afgesproken dat waar het gaat om afvalstromen met waarde een winst ter grootte van 1% van de omzet (RoS) wordt verantwoord.
In het addendum zijn gewijzigde omstandigheden sinds totstandkoming van het branchekader in kaart gebracht en beoordeeld. Het gaat om de Ketenovereenkomst verpakkingen 2020-2029, het standpunt ten aanzien van de BTW-heffing over bijdragen van de Stichting Afvalfonds Verpakkingen en een vernieuwd benchmarkrapport naar voornoemd percentage van 1%. De beoordeling van de genoemde punten heeft niet geleid tot wijzigingen ten opzichte van de huidige afspraken zoals neergelegd in de vaststellingsovereenkomsten. Het percentage van 1% blijft derhalve gehandhaafd, net als de overige afspraken uit de vaststellingsovereenkomsten. Specifiek voor het Vpb vraagstuk rond afvalscheiding op scholen zijn in het addendum enkele aanvullende afspraken opgenomen die nog geen onderdeel waren van de vaststellingsovereenkomsten.
Afspraak over toerekening winst
Belangrijk punt van aandacht bij het branchekader is aan wie de winst van de activiteit ‘het zich ontdoen van afvalstromen met een opbrengst’ moet worden toegerekend op moment dat een gemeente een samenwerkingsverband heeft ingeschakeld bij de uitvoering van haar wettelijke inzameltaak.
Ik wil gebruik maken van het branchekader (de vaststellingsovereenkomst en het addendum daarop), kan dat?
Onze leden die al een vaststellingsovereenkomst gesloten hebben over het branchekader met de Belastingdienst, kunnen deze vaststellingsovereenkomst in overleg met de Belastingdienst verlengen langs de weg van het addendum. Onze leden die nog geen vaststellingsovereenkomst hebben gesloten over het branchekader, kunnen dat alsnog doen en daarbij gelijk het addendum meenemen.
In de vaststellingsovereenkomst staat onder andere een niet-limitatieve lijst met de soorten afval met een opbrengst benoemd waar de 1% uitkomst voor geldt en ook afspraken over bijvoorbeeld de nakoming en looptijd van de afspraak. De Belastingdienst en de NVRD hebben concept vaststellingsovereenkomsten opgesteld voor:
- de gemeenten die de taak zelf uitvoeren of hebben aanbesteed aan een marktpartij en zelf gerechtigd zijn tot de positieve opbrengst van afvalstromen met waarde (gemeenten die deelnemen in een samenwerkingsverband waarbij de winst over afvalstromen wordt toegerekend aan het samenwerkingsverband hoeven geen vaststellingsovereenkomst te sluiten maar kunnen volstaan met de nieuwsflits van de Belastingdienst);
- de GR die de taak verricht op basis van mandaat;
- de GR die de taak verricht op basis van delegatie;
- de overheids-NV/ BV.
Als uw organisatie gebruik wil maken van het branchekader (de vaststellingsovereenkomst en het addendum daarop), dan kunt u hierover contact opnemen met de Belastingdienst. U kunt de binnen uw organisatie bekende contactpersoon van de Belastingdienst benaderen. Mocht deze persoon niet op de hoogte zijn van de gemaakte afspraken, dan kunt u hem verwijzen naar het dossier Vennootschapsbelasting op onze site. De vaststellingsovereenkomsten en het addendum worden door de Belastingdienst aan de individuele partijen verstrekt.
