Pagina
delen
Bij het kopen van producten en levensmiddelen ontkom je er bijna niet aan: je koopt ook verpakkingen in alle soorten en maten. Jammer eigenlijk, want vrij snel na de aankoop gooi je deze meestal weer weg. Ze zijn vaak belangrijk voor de hygiëne, houdbaarheid en bescherming, maar met de stijgende vraag naar steeds meer en ook meer verschillende soorten producten, stijgt ook het aandeel verpakkingen in het huishoudelijk afval (meer dan 20%) in Nederland.
Pagina
delen
VNG heeft eind april de Ketenovereenkomst met Verpact tussentijds opgezegd. Dit komt door het aantal discussiepunten over bijvoorbeeld afkeur, kwaliteit en hoogte van de vergoeding. Dit heeft geleid tot de aangenomen motie Losser die VNG oproept om samen met NVRD te komen tot nieuwe gedragen afspraken met Verpact. De nieuwe afspraken moeten gemeenten meer voorspelbaarheid en duidelijkheid geven over de kostenvergoeding voor inzameling, meer zicht bieden op recycling en circulariteit van de door gemeenten ingezamelde afvalstromen én meer transparantie verschaffen over tussentijdse metingen en onderzoeken. Om invulling te geven aan de motie is ervoor gekozen om de Ketenovereenkomst tussentijds niet met 5 jaar te verlengen, maar te werken aan nieuwe robuustere afspraken.
Onze doelen
- Een optimale ketensamenwerking.
- Volledig (na)gescheiden inzameling van verpakkingen in de juiste deelstromen.
- Hergebruik van verpakkingen waar het kan en recycling waar nodig.
- Een verbod op onnodige en/of niet-recyclebare verpakkingen.
- Alle in Nederland verkochte verpakkingen zijn minimaal recyclebaar.
- Ambitieuze circulaire doelstellingen voor meer hergebruik en hoogwaardige recycling (‘can to can’ en ‘bottle to bottle’)
- Eerlijke en eenduidige informatie op consumentenverpakkingen over de recyclebaarheid, de composteerbaarheid en de juiste wijze van afdanking.
Wat wij doen
- Initiëren en bijdragen aan onderzoeken om zo de kennis omtrent het design, de inzameling en de sortering van verpakkingen te vergroten.
- Delen van kennis en informatie over verpakkingen met onze leden.
- Aanjagen van preventiedoelstellingen ten aanzien van verpakkingen.
- Aanjagen van meer hergebruik van verpakkingen.
- Agenderen van mogelijke nadelige gevolgen van (nieuwe) wet- en regelgeving of maatregelen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het zonder toestemming van de gemeente plaatsen van extra inzamelvoorzieningen in de openbare ruimte of merken die naar aanleiding van statiegeld op blik besloten hun blikjes te vervangen door drankenkartons.
- Samen met VNG maken wij afspraken met het Afvalfonds Verpakkingen over het verbeteren van de samenstelling, de vergoedingen, goede communicatie en het aanjagen van innovatie.
- Verzamelen van kennis en informatie over de uitvoeringspraktijk bij onze leden en het delen hiervan met ketenpartners en stakeholders.
- Volgen van de laatste ontwikkelingen in beleid en regelgeving (zowel nationaal als Europees) op het gebied van verpakkingen. Waar nodig praten we mee over de invulling hiervan.
Overlegstructuren
- NVRD Stuurgroep Circulaire Samenleving
- NVRD Expertgroep Verpakkingen
- NVRD Expertgroep UPV
- Platform Ketenoptimalisatie
- Platform Ketenoptimalisatie – Werkgroep inzameling
- Platform Ketenoptimalisatie – Werkgroep communicatie
- Stuurgroep VANG
- Ambtelijke Werkgroep Afval (AWA)
Betrokken organisaties
- Stichting Afvalfonds Verpakkingen
- Nedvang
- KiDV
- Statiegeld Nederland
- Nederland Schoon
- Vereniging van Nederlandse Gemeenten
- Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat
- Rijkwaterstaat / VANG
- Recycling Netwerk Benelux
- Wageningen University & Research
- Regie Kunststoffen Nederland (RKN)
- Papier Recycling Nederland (PRN)
- Stichting Hedra
- Stichting Natuur en Milieu
- Municipal Waste Europe (MWE)
Meer weten
- Ketenovereenkomst Verpakkingen 2020-2029
- Uitvoerings- en monitoringsprotocol verpakkingen
- Actieplan: Design for Recycling van kunststofverpakkingen – Partners for Innovation (maart 2023)
- Handreiking Kwaliteit PMD (juli 2021)
- Rapport: Recyclebaarheid van Nederlandse kunststofverpakkingen – Wageningen University & Research (mei 2021)
- Regeling Beheer Verpakkingen (met doelstellingen drankenkartons (april 2019)
- Besluit Beheer Verpakkingen (oktober 2014)
Veelgestelde vragen
Wat valt er allemaal onder verpakkingen?
Als je eenvoudig wilt uitleggen wat een verpakking is, kun je zeggen: “iets wat je vol koopt en leeg weer weggooit”. Dit kunnen verpakkingen zijn van plastic, metalen, papier en karton, piepschuim, hout en een combinatie daarvan (zoals bij drinkpakken).
Waar staat de afkorting PMD voor?
PMD staat voor Plastic, Metalen en Drankenkartons. In de praktijk worden ook termen als PBD en Plastic+ of PMD+ gebruikt. Met name de term ‘drankenkartons’ zorgt in de praktijk voor verwarring. Voorstel is om in de communicatie met inwoners de term ‘drinkpakken’ te gebruiken.
Mogen niet-verpakkingen ook bij het PMD?
Kleine producten van plastic of metaal die qua samenstelling, grootte en gewicht op verpakkingen lijken, mogen in principe bij het PMD. Hiervoor wordt echter geen PMD-vergoeding betaalt. Een plastic boterhamzakje, legopoppetje of een plastic of metalen bakje is dus geen probleem.
Ben ik als gemeente verplicht om een Deelnemersovereenkomst (DNO) af te sluiten met het Afvalfonds/Nedvang?
Nee, in principe ben je als gemeente vrij om al dan niet een DNO af te sluiten. Dat betekent dan wel dat je geen aanspraak kunt maken op de afgesproken vergoedingen.
Waarom duurt het bij verpakkingen vaak lang voordat er afspraken tussen gemeenten en producentenorganisaties worden gemaakt?
Binnen het Platform Ketenoptimalisatie en de daarbij behorende werkgroepen vinden verschillende discussies plaats die veel tijd vergen. Dit betreft discussies over onder andere de samenstelling, kosten, acceptatiecriteria, monitoring, innovatie en inzamelsystemen. Belangrijke input voor de afspraken binnen het PKO komt onder andere uit het vierjaarlijkse Kosten- en Samenstellingsonderzoek en het jaarlijkse Samenstellingsonderzoek light. De vertaling van wat dat betekent voor de afspraken over met name de vergoedingen en de acceptatie heeft in de afgelopen jaren tot langdurige discussies geleid.
Gelden voor verpakkingen die gemaakt zijn van oud papier en karton ook de afspraken uit het Papiervezelconvenant met Papier Recycling Nederland (PRN)?
Oud papier en karton bestaat uit twee stromen, namelijk verpakkingen en niet-verpakkingen. Per stroom is een andere producentenorganisaties verantwoordelijk; Stichting Afvalfonds Verpakkingen voor de verpakkingen en PRN voor de niet-verpakkingen. De afgelopen jaren is de verhouding verpakking vs. niet-verpakking verschoven van 23% verpakkingen naar 50% verpakkingen. De overeenkomst met PRN inclusief de garantieprijs geldt alleen voor het niet-verpakkingen deel. Voor de verpakkingen geldt de DNO met Nedvang. Afspraken over de vergoeding en garantie zijn vastgelegd in het UMP verpakkingen.
Is er een afgestemde wel/niet lijst?
In maart 2024 is er een eerste landelijke wel/niet lijst PMD gepubliceerd. De lijst is opgesteld door het Platform Ketenoptimalisatie (PKO) in samenwerking met Milieu Centraal, VANG-HHA, HVC, Omrin en NVRD. Door onder andere nieuwe afspraken tussen Verpact en VNG/NVRD, nieuwe toepassingen van materialen en/of technologische ontwikkelingen in de sortering en verwerking is deze wel/niet-lijst aan verandering onderhevig. Dit kan leiden tot een aangescherpte versie in 2025. De lijst is hier te downloaden als PDF of als open bestand, zodat je deze kan opmaken in jullie eigen huisstijl.
Ook de Afvalscheidingswijzer van Milieu Centraal kan een handig hulpmiddel zijn.
