logo NVRD

Preventie

AEEA

Stimuleer het delen en lenen van spullen

Waarom zou je iets kopen als je het ook gewoon kunt lenen? Ongeveer 50% van de Nederlanders deelt en leent weleens spullen.

Hierbij gaat het dan veelal om gereedschap en kleine huishoudelijke elektronische apparatuur, zoals keukenmachines, een krultang of een boormachine. De meeste mensen delen of lenen het liefst met en van bekenden (vrienden, familie of buren). Minder dan 5% deelt of leent met en van onbekenden, bijvoorbeeld via platforms en sociale media. Met name jongvolwassenen en hoger opgeleiden staan open voor het delen en lenen van spullen. In de afweging om wel of niet voor delen te gaan, worden vaak de volgende argumenten genoemd:

Waarom wel?

  • Delen bespaart onnodige kosten
  • Door te delen help je anderen
  • Je komt in contact met anderen en leert nieuwe mensen kennen
  • Meer delen betekent minder spullen en dus meer ruimte in huis

Waarom niet?

  • Men is bang dat spullen kapot gaan
  • Men weet niet waar men terecht kan om spullen te delen of lenen
  • Gedoe en ongemak vormt voor sommige mensen een drempel

Als gemeente kan je een aantal zaken doen om het onderling delen en lenen te stimuleren en daarmee onnodig afval tegen te gaan.

Faciliteren

Om inwoners te faciliteren in het delen en lenen, kun je bijvoorbeeld:

  • Een plek in de wijk creëren waar inwoners spullen kunnen delen met en lenen van elkaar. Denk hierbij aan een deelbox, buurtschuur of in een buurthuis. Gemeente Breda heeft wijkdeals om de sociale cohesie in de wijk te vergroten en daarmee delen en lenen van buren aantrekkelijker te maken. Inwoners kunnen zo met wat geld van de gemeente buurtinitiatieven starten.
  • Lenen of huren via bouwmarkten stimuleren door bijvoorbeeld kortingsbonnen te subsidiëren die bouwmarkten kunnen uitdelen aan hun klanten.
  • Kledingbibliotheken en speelotheken promoten waar kleding en speelgoed geleend of gehuurd kunnen worden.
  • Bekendheid geven aan online opties voor het delen, lenen en huren van spullen, zoals sociale media of apps als Peerby of Hoplr.
  • Een samenwerking opstarten met diverse lokale organisaties. Door de spullen die in het bezit zijn van deze organisaties gezamenlijk te verzekeren, wordt de drempel om spullen uit te lenen verlaagd.

Communicatie

Om de motivatie van inwoners te vergroten, kun je aan de slag met communicatie.

  • Maak de opties tot delen en lenen zichtbaarder. Bijvoorbeeld met een kaart waarop alle deel- en leenplekken in je gemeente zichtbaar zijn, zowel die van inwoners als van bedrijven. Je kunt zelf in Google Maps via My Maps een kaart aanmaken. Je kunt één kaart maken voor alle deel- en leeninitiatieven, verkooppunten voor tweedehands spullen én repareerplekken in je gemeente.
  • Communiceer over ervaringen van andere inwoners
  • Pas je communicatie aan op je doelgroep. Breng bijvoorbeeld per doelgroep relevante producten onder de aandacht. Zo zullen games jongeren meer aanspreken dan gereedschap.
  • Neem scepsis weg door te benoemen wat er gebeurt wanneer spullen stuk gaan, zoals dat sommige bedrijven een garantieregeling hebben
  • onder bepaalde voorwaarden.
  • Maak een andere communicatieaanpak voor ‘leners’ (focus op geld besparen en milieu) en ‘delers’ (focus op het sociale element). Spreek iedere groep gericht aan.

Voorbeelden van andere gemeenten

  • Milieu Centraal heeft in 2021 en 2022 met diverse partners een pilot uitgevoerd in de Rotterdamse wijk Blijdorp. De geleerde lessen en aanpak zijn verwerkt in een handleiding zodat andere gemeenten hier ook een start mee kunnen maken. De ambitie is dat er door heel Nederland een deellint van digitale buurtschuren ontstaat. De handleiding en aanvullende informatie is te vinden op: Toolkit Jouw gemeente DeeltHet.
  • Gemeente Meppel heeft het project Meppel Deelt opgezet in samenwerking met NMF Drenthe, Stichting Welzijn MensenWerk en Meppelvoorelkaar. Mede mogelijk gemaakt door Provincie Drenthe.
  • Gemeente Apeldoorn heeft het project Een schatkist voor elke basisschool opgezet. In de schatkisten kunnen kinderen herbruikbare spullen plaatsen, zodat deze ook door anderen kunnen worden gebruikt.
Meer inspiratie