Pagina
delen
Preventie
Luiers
Stimuleer het gebruik van wasbare luiers
Waar we tot 1960 nog veelal werkte met wasbare katoenen luiers is tegenwoordig de wegwerpluier de norm. En dat zorgt voor een hele berg afval. Wegwerpluiers zijn in iedere supermarkt en drogisterij te koop en zijn de standaard op bijvoorbeeld kinderdagverblijven. En dat terwijl er zowel online als in enkele fysieke winkels ook zeer gebruiksvriendelijke wasbare luiers te koop zijn.
Pagina
delen
Op het moment dat mensen een kind krijgen, ontwikkelen zij een nieuwe routine. Daarbij staan zij vaak open voor informatie over alternatieven en zijn ze ook vaak bereid om een alternatief te testen. Het helpt als mensen een eerste kennismaking of ervaring met wasbare luiers hebben, voordat het gebruik van wegwerpluiers de nieuwe routine is. Dit vergroot de kans dat men direct of later volledig voor de wasbare luier kiest of de wegwerpluiers zal afwisselen met wasbare luiers. In de afweging om wel of niet voor wasbare luiers te gaan, worden vaak de volgende argumenten genoemd:
Waarom wel?
- Zorgt voor aanzienlijk minder afval
- Goedkoper in gebruik (gerekend over de hele luierperiode van een kind)
- Het lijkt erop dat het gebruik van wasbare luiers kan bijdragen aan vroegere zindelijkheid
Waarom niet?
- Wasbare luiers worden nog vaak als ‘vies’ gezien, mede door de onduidelijkheid over hoe wasbare luiers precies werken (verschonen en wassen)
- De initiële aanschafkosten zijn hoger
- Potentiële gebruikers vinden het lastig een keuze te maken tussen de vele typen wasbare luiers
- Er kunnen twijfels zijn over of wasbare luiers wel duurzamer zijn in verband met het wassen ervan
- Men denkt dat het wassen van de luiers aanzienlijk meer tijd en werk kost
Als gemeente kan je een aantal zaken doen om het gebruik van wasbare luiers te stimuleren en daarmee onnodig afval van luiers tegen te gaan.
Financiële ondersteuning bieden
Wasbare luiers zijn op het totale gebruik goedkoper dan wegwerpluiers. De aanschafprijs van een pakket wasbare luiers is echter wel vaak een drempel. Daarom helpt het om ouders financieel te ondersteunen bij de aanschaf. Verschillende gemeenten gingen je al voor:
- Gemeente Lansingerland stelt voor inwoners met kinderen in de luiers een kortingscode van € 100,- beschikbaar bij een minimale besteding van € 250,- aan wasbare luiers.
- In Deurne kunnen inwoners na de aankoop van een startpakket of een basispakket wasbare luiers een eenmalige tegemoetkoming van € 100,- aanvragen.
- Met de Bofkontjessubsidie geeft gemeente Heerenveen € 500,- subsidie per pakket aan ouders die een compleet pakket voor de gehele luierperiode aanschaffen bij Kaatje Katoen. De prijs voor een pakket is circa €1.000 afhankelijk van het gekozen type luiers. Er is subsidie beschikbaar voor 70 pakketten.
- Gemeente Aalten heeft een subsidie voor ouders die wasbare luiers willen uitproberen. Bij aangifte van geboorte krijgen ouders een waardebon van € 50,- voor een proefpakket wasbare luiers. Bij het huren of kopen van een pakket wasbare luiers is het mogelijk de helft van de kosten terug te krijgen.
- In Vlaanderen bieden veel gemeenten een subsidie aan voor de aanschaf van wasbare luiers. Zo kan je bij gemeente Gent subsidie krijgen voor de huur van een luierpakket om wasbare luiers uit te proberen. De subsidie in 2020 om de aankoopprijs te verlagen werd 371 keer aangevraagd en de subsidie in 2021 om een luierpakket te huren werd 86 keer aangevraagd.
Tip: Het is mogelijk om subsidie te geven aan kinderdagverblijven die werken met wasbare luiers. Op die manier kunnen veel ouders worden bereikt.
Kennis delen / communicatie
Ouders weten vaak niet dat voor de luier een wasbaar alternatief bestaat en hebben vragen en misvattingen over het gebruik ervan. Het is daarom goed om ouders op een natuurlijk moment in het zorgtraject hierover te informeren. Zo kan communicatie via zorgprofessionals ervoor zorgen dat ouders correcte informatie ontvangen en hun vragen beantwoord krijgen. Het is vaak ook doeltreffender aangezien ouders een zorgprofessional veelal meer vertrouwen dan commerciële informatievoorziening. Richt je hierbij bijvoorbeeld op verloskundigen, kraamhulp, GGD, doula’s (geboortecoaches), zwangerschapsgym/-yoga, ziekenhuismedewerkers, gastouders en kinderdagverblijven.
Als gemeenteambtenaar op het gebied van afval en circulaire economie kan je contact opnemen met de beleidsambtenaar op het gebied van gezondheid. Die staat waarschijnlijk in contact met deze doelgroepen. Communicatie kan op verschillende manieren plaatsvinden:
- Zorgprofessionals kunnen informatie geven over wasbare luiers tijdens gesprekken met (toekomstige) ouders
- Men kan informatie delen over wasbare luiers in wachtkamers. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld de poster en flyer van Rijkswaterstaat, Milieu Centraal en Wasbareluierwereld.
- Kinderdagverblijven kunnen de sticker ‘wasbaar welkom’ op hun raam plakken om de drempel voor ouders te verlagen. Hierbij hoort ook een informatiebrief voor kinderdagverblijven. Zowel de raamstickers als de brief zijn hier gratis te bestellen.
- Zorg bij de zorgprofessionals/-locaties voor een aantal wasbare luiers als voorbeeld. Zo kunnen toekomstige ouders ze bekijken en zien hoe ze werken.
- Denk als gemeente ook aan het verstrekken van informatie over wasbare luiers als de ouder de aangifte van het kind komt doen in het gemeentehuis.
- Voeg informatie en/of een eerste wasbare luier toe aan pakketten die nieuwe ouders ontvangen, zoals een GGD-pakket en een kraamzorgpakket.
Wasbare luiers bij volwassenen
Wasbare luiers zijn ook te gebruiken door mensen die last hebben van incontinentie. Ook hiervoor kan de samenwerking worden gezocht met zorgverleners, zoals verzorgingstehuizen.
Tips om aan de slag te gaan!
Een goede manier om systemen uit te proberen en belemmeringen in kaart te brengen, is het organiseren van of deelnemen aan pilots. Dat kan op verschillende manieren:
- Werk als gemeente samen met gezinnen die al wasbare luiers gebruiken of bereid zijn om de wasbare luiers te testen. Zo hebben o.a. Breda, Tholen, Hengelo, Raalte, Haarlemmermeer en Rheden meegedaan aan Mazzelkontjes (Milieu Centraal). Gezinnen die hebben meegedaan kun je vragen om ambassadeur te worden. Op die manier kunnen zij hun vrienden ook overtuigen. Lees ook meer over de ervaringen in de gemeenten Rheden en Hengelo.
- Werk als gemeente samen met kinderdagverblijven, waarbij de kinderdagverblijven de wasbare luiers aanschaffen en (laten) wassen. Bekijk onderstaande video en vind hier de resultaten van de pilots die Rijkswaterstaat heeft uitgevoerd in samenwerking met diverse kinderdagverblijven.