Pagina
delen
Preventie
AEEA
Stimuleer reparatie
Jaarlijks nemen we afscheid van miljoenen kapotte spullen. Zonde, want repareren is in de meeste gevallen beter voor het milieu. Voor de productie van nieuwe producten zijn namelijk vaak veel meer energie en grondstoffen nodig.
Pagina
delen
Uit onderzoek blijkt dat 60% van de mensen in de EU weleens een product heeft laten repareren. Meestal maken mensen hierbij gebruik van professionele reparateurs of van familie en vrienden. Zelf repareren komt het minst voor. In Nederland repareren 65-plussers het vaakst, waarschijnlijk omdat zij meer tijd en ervaring hebben. Jongeren lijken repareren minder vaak als optie te zien. In de afweging om wel of niet voor reparatie te gaan, worden vaak de volgende argumenten genoemd:
Waarom wel?
- Het weggooien van producten is slecht voor het milieu
- Mensen zijn gehecht aan hun producten
- Mensen hebben het product direct weer nodig
- Het kost tijd/geld om een nieuw product te kopen (terwijl repareren goedkoper kan zijn)
- Het product is in een te goede staat om te vervangen
- Het voelt slecht om een product weg te doen
Waarom niet?
- Het kost minder tijd en soms ook minder geld om een product nieuw te kopen dan te laten repareren.
- De kosten van een reparatie zijn soms op voorhand onzeker.
- Men gaat ervan uit dat producten niet ontworpen zijn om lang mee te gaan
- Sommige producten zijn niet repareerbaar of te openen.
- Men is bezorgd over de veiligheid van het product na reparatie.
- Men wil nieuwe producten omdat die in de mode zijn, of vinden de technologie van een nieuw product beter.
- Men heeft een gebrek aan ervaring met en/of interesse in repareren.
Terwijl het ‘vroeger’ de normaalste zaak van de wereld was, zit het repareren van spullen tegenwoordig minder in ons systeem. En dat terwijl er genoeg opties zijn om spullen te laten repareren, zoals:
- De producent; je hebt meer garanties dan je vaak denkt
- Handige familieleden of vrienden
- Professionele reparatieservice of kleine ambachten, zoals een kleermaker, schoenmaker of fietsenmaker
- Circulaire ambachtscentra of het lokale Repair Café
- Je eigen gezonde verstand, met soms wat hulp van het internet. Online zijn veel video’s te vinden met uitleg over hoe je apparaten repareert. Daarbij is de vindbaarheid en de kwaliteit van de video vaak bepalend voor het gebruik, net als de verkrijgbaarheid van benodigde onderdelen en gereedschappen.
Als gemeente kan je een aantal zaken doen om reparatie te stimuleren en daarmee onnodig afval tegen te gaan.
Faciliteren
Een manier om reparatiegedrag te faciliteren, is door reparatie zichtbaarder, laagdrempeliger en bereikbaarder te maken in de gemeente. Door ruimtes beschikbaar te stellen zorg je er als gemeente voor dat er reparateurs op logische plekken in je stad of dorp aanwezig zijn. Denk bijvoorbeeld aan een vaste locatie voor een Repair Café in het centrum van de stad, in plaats van op een industrieterrein.
Een andere mogelijkheid is om inwoners zelf vaardiger te maken in het repareren van hun eigen spullen. Dit kan bijvoorbeeld door inwoners mee te laten kijken met een expert bij een Repair Café of een reparatiebus op locatie. Ook helpt het om workshops te faciliteren of een plek te creëren waar mensen zelf kunnen repareren en upcyclen met aanwezig gereedschap, zoals de Makersbase in Breda.
Een derde optie is om mensen hun kapotte spullen af te laten geven aan professionals die het als refurbished of gerepareerd product doorverkopen. Je kunt reparatie in je gemeente bevorderen door een plek op de milieustraat of in een circulair ambachtscentrum te creëren voor het inleveren van te repareren spullen. Deze kunnen dan door een Repair Café of werkplaats gerepareerd en weer verkocht worden. Op de milieustraat van Capelle aan den IJssel staat bijvoorbeeld een Repair Café-container die één keer per week geleegd wordt door reparateurs. Vergeet ook de fietsen niet die mensen achterlaten. Misschien kan je deze (laten) repareren en verkopen/weggeven, zoals in de Fietsenwerkplaats van Circulus. Je kunt hier zelfs je oude fiets laten pimpen.
Financiële ondersteuning bieden
Een goed middel om reparatie te bevorderen is door financiële steun te bieden. Denk hierbij aan:
- Het geven van subsidie aan repareerplekken en -organisaties (zoals Repair Cafés) in jouw gemeente. Zo draag je direct bij aan de oprichting of het voortbestaan hiervan. Repareerplekken draaien vaak op vrijwilligers, maar kunnen wel kosten maken voor huur van de locatie, materiaalgebruik, gereedschappen, publiciteit en het gebruik van koffie en thee. Zo heeft gemeente Amsterdam bijvoorbeeld Repair Café Jeltje financieel ondersteund.
- Het financieel ondersteunen van ook andere initiatieven, zoals werkplaatsen of bouwmaterialenhubs.
- Korting op reparaties voor inwoners die minder te besteden hebben. Gemeente Amsterdam maakt hierbij gebruik van de Stadspas.
Communicatie
Door reparatie zichtbaarder te maken, stimuleer je inwoners om spullen te (laten) repareren.
- Laat mensen kennismaken met reparatie door middel van pop-up reparatieplekken. Zo is in het provinciehuis van de provincie Noord-Holland in 2022 een succesvol pop-up Repair Café georganiseerd, met 78 bezoekers en 80 te repareren items. Ook kan de combinatie worden gemaakt met de mobiele milieustraat. Deze komt naar de inwoners toe voor kleine hoeveelheden grof of specifiek huishoudelijk afval waar inwoners anders voor naar de milieustraat moeten. En als deze dan toch in de wijk staat, kan ook de mogelijkheid worden geboden tot het (samen) repareren van spullen.
- Zorg dat de reparatielocaties in jouw gemeente duidelijk aangegeven zijn, op een kaart bijvoorbeeld. Dit kunnen professionele, betaalde reparatiediensten zijn, maar ook de Repair Café’s. Je kunt zelf in Google Maps via My Maps een kaart maken. Je kunt één kaart maken voor alle deel- en leeninitiatieven, verkooppunten voor tweedehands spullen én repareerplekken in je gemeente. Bekijk hier het voorbeeld van Apeldoorn met alle repareerplekken in de gemeente.
- Promoot deze reparatieplekken en evenementen in het gemeenteblad, op borden in de omgeving, op de website en via kanalen die door jouw doelgroep gelezen worden, zoals sociale media. Je kan ook reparatietips op deze manier promoten. Zo heeft Apeldoorn de website heelapeldoornrepareert.nl om Apeldoorners te inspireren om meer te repareren.
- Promoot filmpjes en handleidingen die uitleggen hoe je apparaten repareert. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld iFixit en de site van stichting Repair Café. Dit helpt mensen die zelf hun apparaten willen repareren.
- Ook een campagne over reparatie kan bijdragen. Zo had SIRE in 2019 de ‘Waardeer het. Repareer het’- campagne.