Voorkom voedselverspilling

Wist je dat we in Nederland een kwart van al ons eten nooit eten? Het belandt onnodig in de vuilnisbak.

Pagina
delen

Al dat eten wordt verbouwd, verwerkt, vervoerd, gekoeld en opgewarmd. We stoppen er veel energie in. We behoren zelfs tot de top vijf landen in de EU als het gaat om voedselverspilling. Kijkend naar de hele voedselketen, verspilt de inwoner thuis het meest. Brood, zuivel, groente en fruit belanden bij huishoudens het vaakst (onnodig) in de GFT/GFE-bak of het restafval.

Voedselverspilling vindt plaats in alle type huishoudens. Wel verspillen 65-plussers gemiddeld minder dan jongeren. Gezinnen met jonge kinderen verspillen het meest. We hoeven inwoners veelal niet te overtuigen van het belang om voedselverspilling te voorkomen. Wel is men zich nog weinig bewust van het eigen verspilgedrag en heeft het voorkomen van verspilling vaak geen prioriteit. Je kunt inwoners helpen door in te zetten op bewustwording op eigen verspilgedrag, maar ook door hun vaardigheid te vergroten en de gelegenheid te creëren om voedselverspilling te voorkomen. In de afweging om verspilling wel of niet tegen te gaan, worden vaak de volgende argumenten genoemd:

Waarom wel?

Men vindt het zonde van het geld
Men is zich bewust van de impact op het milieu
Er heerst een sterk gevoel dat eten verspillen ‘niet hoort’ omdat er ook mensen zijn die honger hebben.

Waarom niet?

Men vergeet het eten of slaat het verkeerd op
Men heeft soms ergens wel of geen zin in en koopt daarom toch iets nieuws ondanks dat er nog eten is dat op moet
Soms kopen mensen te grote verpakkingen waardoor het eten niet snel genoeg op is
Soms loopt de dag anders dan gepland, waardoor maaltijden toch blijven staan
Er bestaan misvattingen over de twee verschillende houdbaarheidsdatums, namelijk: ‘ten minste houdbaar tot’ en ‘ten minste gebruiken tot’

Als gemeente kan je een aantal zaken doen om voedselverspilling te voorkomen en daarmee onnodig afval tegen te gaan. Bekijk ook het Stappenplan voor gemeenten van de Stichting Samen Tegen Voedselverspilling. Hierin staat nog meer informatie over wat je als gemeente kan doen.

Faciliteren

Wil je het voorkomen van voedselverspilling aanmoedigen? Denk dan aan:

Het vergroten van de bewustwording omtrent voedselverspilling door onderwijsinstituten aan te moedigen het beschikbare lesmateriaal te gebruiken.
Het onder de aandacht brengen van handige keukenhulpjes, zoals het (gratis) Eetmaatje om porties pasta en rijst af te meten. Je betaalt alleen de verzendkosten.
Het uitdelen van (gratis) koelkast– en vriezerstickers. Deze dienen als geheugensteuntje. Zo weet men welke producten in de koelkast of vriezer moeten worden bewaard.
Het aanmoedigen van de (gratis) aanschaf en het gebruik van “Eerst op”-tape. Hiermee kan men een plank in de koelkast markeren waar men restjes en verpakkingen zet die als eerst op moeten. Ook kan het op bakjes en losse verpakkingen worden geplakt. Gebruikers verspilden hiermee 28% minder.
Het vergroten van de bekendheid van het restjesreceptenboek van de Stichting Samen Tegen Voedselverspilling. Wellicht is er in jouw gemeente ook al een lokale variant?
Het stimuleren van bedrijven. Breng bijvoorbeeld de voucherregeling van de Stichting Samen Tegen Voedselverspilling onder de aandacht. Met deze regeling help je bedrijven om aan de slag te gaan met het voorkomen of reduceren van voedselverspilling en het vergroten van de waarde van reststromen.
Het onder de aandacht brengen van initiatieven zoals Too Good To Go. Hiermee kunnen bedrijven overschotten tegen gereduceerd tarief verkopen aan inwoners.

Communicatie

Mensen zijn al gemotiveerd om voedselverspilling te voorkomen, maar in de waan van de dag lukt het niet altijd. Daarnaast is het inzicht in het eigen verspilgedrag klein. Communicatie kan het onderwerp ‘top of mind’ maken.

Doe als gemeente mee aan de jaarlijkse Verspillingsvrije Week. Dit initiatief van stichting Samen Tegen Voedselverspilling is al sinds 2019 vaste prik. In deze week organiseren gemeenten bijvoorbeeld kookavonden, proeverijen, lunchlezingen, webinars en masterclasses. Er komen jaarlijks tools beschikbaar om de week te organiseren, zoals logo’s, posters en video’s, maar ook infographics met cijfers over voedselverspilling. Bekijk ook wat je als gemeente kan doen op de partnerpagina.
Promoot apps als de Foodbattle (voor groepen) en de Verspillingsvrije coach (voor individuen) van Milieu Centraal. Deze apps geven tips voedselverspilling tegen te gaan.
Kijk of er bij jou in de gemeente foodsharing initiatieven zijn en ondersteun deze. Intussen zijn er ruim 145 groepen in kaart gebracht waar je lokaal terecht kunt om een teveel gekookte maaltijd aan te bieden of af te halen.