Producenten vergoeden de gemeentelijke kosten voor verpakkingsafval. Het Afvalfonds Verpakkingen betaalt gemeenten en andere gebiedsbeheerders vanaf 1 januari 2023 voor het aandeel verpakkingen in openbare prullenbakken. De vergoeding heeft betrekking op zowel het beheren en ledigen van prullenbakken als de verwerking van het verpakkingsafval.

Hierover hebben het Afvalfonds en VNG in het Platform Ketenoptimalisatie een tijdelijke afspraak gemaakt, op basis van een voorstel dat is uitgewerkt door deze partijen en de NVRD. Deze wordt vanaf 2024 structureel ingericht. Gemeenten betalen deze kosten nu nog zelf. Het Afvalfonds betaalt een vergoeding van 0,76 EUR per inwoner. De vergoeding wordt uitgekeerd op basis van inwoneraantal.  

De vergoeding staat los van de kostenvergoeding die gebiedsbeheerders (waaronder gemeenten) vanaf 2024 gaan ontvangen voor het opruimen van zwerfafval, in het kader van de Single-Use Plastic richtlijn. Met het beëindigen van de zwerfafvalvergoeding per 1 januari 2023, betekent dit waardevol vervolg van de huidige kostenvergoedingensystematiek rondom de bestrijding van zwerfafval.

Wendy de Wild, directeur NVRD: "Prullenbakken zijn een belangrijke factor in het schoon houden van de openbare ruimte. Het is goed als ook de verpakkingen die hieruit vrijkomen, gerecycled kunnen worden. We zijn blij dat producenten van verpakkingen verantwoordelijkheid krijgen en nemen voor deze groeiende afvalstroom. Hierbij is het goed dat we als gemeenten zelf regie blijven voeren over zowel het beheren en legen van prullenbakken, evenals over het verwerken van het afval."

Hester Klein Lankhorst, algemeen directeur Afvalfonds Verpakkingen: "Verpakkingen zijn onderdeel van ons dagelijks leven en gemak. Wél moet er continue aandacht zijn voor efficiënte afvalverwerking. Hier zetten gemeentelijke afvalverwerkers en de uitvoeringsorganisaties van het Afvalfonds elke dag hun schouders onder."

Uitbreiding producentenverantwoordelijkheidBedrijven die verpakte producten op de markt brengen zijn wettelijk verplicht te zorgen voor het inzamelen en recyclen van de verpakkingen. De verantwoordelijkheid hiervoor is belegd bij Afvalfonds Verpakkingen. Gemeenten en hun publieke bedrijven verzorgen de uitvoering hiervan. De implementatie van de regelgeving over plastics voor eenmalig gebruik (Single-Use Plastics), de gewijzigde Verpakkingenrichtlijn en de gewijzigde Kaderrichtlijn Afvalstoffen zorgen voor een uitbreiding van de verantwoordelijkheid van het Afvalfonds met ingang van 2023. Dit raakt o.a. het verpakkingsafvaldeel in openbare prullenbakken. Voor het jaar 2023 hebben Afvalfonds en VNG, ondersteund door NVRD en Nedvang, overeenstemming bereikt over een vergoeding en zijn de uitgangspunten en onderzoeksvragen voor een passend innamesysteem voor 2024 en verder vastgelegd.

Het verpakkingsafval in openbare prullenbakken wordt in de meeste gevallen thermisch verwerkt en dus niet gerecycled. Het Afvalfonds en gemeenten willen graag dat de verpakkingen uit openbare prullenbakken in de toekomst ook worden gerecycled. Dit is vanuit milieuoogpunt een goede zaak en kan bijdragen aan de recyclingdoelstellingen. Het Afvalfonds gaat onderzoeken hoe ze de komende jaren kunnen toewerken aan recycling van verpakkingen uit deze afvalstroom. Het gaat er uiteindelijk om dat waardevolle grondstoffen in de verpakkingsketen behouden blijven.