De Tweede Kamer heeft deze week gestemd over de onderwerpen die zij tot aan de verkiezingen controversieel willen verklaren. Er is besloten dat zowel het klimaat- en circulaire-economiebeleid niet als controversieel zal worden aangemerkt. Klimaat- en circulaire economie voorstellen kunnen de komende tijd gelukkig normaal behandeld worden in de Tweede Kamer. Ook in de verkiezingsprogramma's komen deze thema's terug.
VVD: De VVD maakt zich hard voor een schoon milieu door milieuregels aan te scherpen en strenger te handhaven. Wel met 'oog voor ondernemers'. Ze streven naar 50% circulariteit in 2030 en 100% in 2050, gericht op hergebruik van spullen en vermindering van grondstoffengebruik. De VVD zet in op een bronaanpak, om te voorkomen dat bijvoorbeeld microplastics maar ook medicijnresten en andere zeer zorgwekkende stoffen in het (oppervlakte-)water terecht komen. Er is een bijzondere aandacht voor het normeren van afvalverbrandingsinstallaties op hun uitstoot.
Volt: Volt benadrukt de noodzaak om het overmatige gebruik van natuurlijke hulpbronnen tegen te gaan en wijst op de afhankelijkheid van grondstoffenimport. Ze pleiten voor eerlijke handel, kennisdeling en het stimuleren van hergebruik en recycling. Er wordt voorgesteld om een verbod in te stellen op het vernietigen van ongebruikte producten en het recht op reparatie uit te breiden. Ze willen de milieu- en sociale impact van producten integreren in de prijzen en streven naar één Europees duurzaamheidslabel.
PvdA - GroenLinks: PvdA-GroenLinks wil in 2050 een volledig circulaire economie realiseren in Nederland. Ze benadrukken de noodzaak van het afzien van producten, intensiever gebruik, efficiënt materiaalgebruik, verlengde levensduur en recycling. Er wordt gepleit voor het ondersteunen van circulaire koplopers en het vereenvoudigen van subsidies. Specifieke doelen zijn gesteld voor plastic producten en verpakkingen, en er wordt ingezet op het tegengaan van onnodige verpakkingen.
ChristenUnie: De ChristenUnie streeft naar een circulaire productie- en consumptiepraktijk, waarbij lokaal winnen en produceren voorop staat. Ze willen het belastingstelsel zodanig aanpassen dat het milieuvervuiling en overmatig gebruik van grondstoffen ontmoedigt. De partij wil het aantal verpakkingen verminderen en een verbod instellen op wegwerpplastic. Daarnaast zetten ze sterk in op repareerbaarheid en duurzaamheid van producten. Ze benadrukken het belang van eerlijke beprijzing, gecertificeerde verwijdering en recycling.
Boer Burger Beweging (BBB): De BBB wil producenten stimuleren om meer circulair ontwerp en grondstoffenefficiëntie na te streven. Ze promoten het gebruik van circulaire bouwmaterialen zoals hout en riet. Grootschalige biomassa-import en afvalverbranding zijn een no-go voor BBB, maar lokale energieopwekking via biomassareststromen moet wel mogelijk blijven. Ze moedigen ook de aanleg van lokale warmtenetten aan en willen afvaldumping in zee verminderen.
CDA: Het CDA benadrukt de noodzaak van het verschuiven van de verantwoordelijkheid voor duurzame productie van de consument naar de producent. Ze willen negatieve milieueffecten van producten fiscaal aanpakken, zoals het goedkoper maken van gerecycled plastic dan 'virgin' plastic. Een circulaire economie is volgens het CDA essentieel voor concurrentie en leveringszekerheid. De partij promoot een Europese grondstoffenheffing, strengere productnormen, en het recht op reparatie voor producten zoals smartphones.
SP: De SP is sceptisch over biomassa en biobrandstoffen als energiebronnen, tenzij ze uit afval zijn gewonnen. Er moet strenger worden opgetreden tegen afvaldumping en vervuilende industrieën, maar de financiële last hiervan mag niet bij de consument liggen.
Partij voor de Dieren: Deze partij is resoluut tegen warmtenetten aangesloten op fossiele bronnen of afval. Ze benadrukken de nadelen van overconsumptie en pleiten voor een circulaire economie, geïnspireerd door de natuur. De partij heeft de ambitie om tegen 2030 een volledig circulaire economie te bereiken in Nederland. Ze stellen bindende verplichtingen voor om grondstoffengebruik terug te dringen. De focus ligt op productduurzaamheid, hergebruik, en het verlagen van de belasting voor gerecyclede grondstoffen. Het statiegeldsysteem moet worden uitgebreid en verbeterd.
De komende weken houden wij de verkiezingsprogramma's van de andere partijen goed in de gaten. Daarnaast is het goed om te weten is dat dit de conceptverkiezingsprogramma's betreft. De leden van de verschillende partijen mogen komende weken ook nog hun zegje doen en aanpassingen voorstellen. Hierover wordt tijdens de verschillende congressen dit najaar over gestemd, waarna de definitieve programma's worden vastgesteld en kunnen worden doorgerekend door de planbureaus.
