De UPV Textiel is per 1 juli 2023 in werking getreden. Hiermee dienen producenten van textiel al in 2025 te voldoen aan doelstellingen rondom hergebruik en recycling. De verantwoordelijkheid voor het behalen van deze doelen ligt bij de producenten. Gemeenten willen echter natuurlijk graag bijdragen. Wel dient er dan snel duidelijkheid te zijn rondom de invulling van de UPV.

In 2025 moet minstens 50% van de in het jaar daarvoor in de handel gebrachte textiel worden gerecycled en/of voorbereid voor hergebruik. Dit percentage groeit door naar 75% in 2030.

Om deze doelstellingen te halen heeft de Producentenorganisatie aangegeven gebruik te willen maken van de gemeentelijke infrastructuur. Hiervoor dient een raamovereenkomst te worden opgesteld. Wij willen daar graag mee aan de slag. Voor gemeenten is nu namelijk nog onduidelijk wat de UPV voor textiel in de praktijk voor hen gaat betekenen. De behoefte aan meer duidelijkheid is groot.

Om op basis van feitelijke en objectief verifieerbare gegevens met elkaar in gesprek te gaan over inzameling en sortering is het van belang dat er een onafhankelijk onderzoek (nulmeting) wordt uitgevoerd. Het doel van dit onderzoek is om de effectiviteit van de verschillende inzamel- en sorteermethoden in termen van kwantiteit en kwaliteit in kaart te brengen. Over dit onderzoek voeren wij overleg met Stichting UPV textiel, BKN, VHT en Rijkwaterstaat.

Tijdspad gemeentelijke implementatie
Stichting UPV textiel, de uitvoeringsorganisatie voor de UPV, heeft een mijlpalenplanning opgesteld met daarin de benodigde stappen om de doelstellingen in 2025 te behalen. Dit geeft andere stakeholders in de textielketen duidelijkheid.

Naast het tijdspad van de Stichting UPV textiel staat het tijdspad van gemeenten. Aan gemeentelijke zijde dienen er nogal wat stappen gezet te worden om bijdrage aan de UPV textiel vorm te geven. Om gebruik te kunnen maken van de gemeentelijke infrastructuur dient er onder andere een raamovereenkomst met de Stichting UPV te worden gesloten. Overleg hierover zal naar verwachting zeker een jaar in beslag nemen. Vervolgens zal met 342 gemeenten deelnemersovereenkomsten gesloten moeten worden. Ook dat is een tijdrovend proces. Afval is emotie. Dat geldt des te meer voor textiel, waarin charitatieve instellingen en de gunfactor die daarmee gepaard gaat van oudsher een grote rol spelen. Zijn alle benodigde overeenkomsten gesloten, dan zal een en ander vervolgens ook geïmplementeerd moeten worden. Moeten bijvoorbeeld meer inzamelcontainers worden geplaatst? Indien er bijvoorbeeld meer inzamelcontainers moeten worden geplaatst kunnen huidige contracten niet opengebroken worden en pas bij nieuwe aanbestedingen en contracten kan rekening gehouden worden met de nieuwe situatie.

Om de doelstellingen van de UPV te halen is het hoog tijd om gezamenlijk de handen uit de mouwen te steken. Hoe eerder het afsprakenkader duidelijk is, hoe eerder gemeenten hierop kunnen inspelen.