Per 1 juli 2023 dan toch echt een UPV voor textiel

Zo merkt de Raad van State op dat niet beschreven is hoe het totale stelsel van textielinzameling er onder de UPV uit gaat ziet. Ook zet de Raad van State vraagtekens bij het feit dat de hergebruik- en recyclingdoelstelling uit de UPV gekoppeld zijn aan de totale in het voorgaande kalenderjaar in de handel gebrachte textielproducten. Waarom wordt deze niet gekoppeld aan de totale hoeveelheid afgedankt textiel? Daarnaast wijst de Raad van State op het belang van een producentenorganisatie.

Inmiddels is het advies van de Raad van State verwerkt in het Besluit UPV textiel. Tot veel wijzigingen heeft dit niet geleid.

Hoe ziet de totale textielinzameling eruit
In de toelichting op het Besluit UPV Textiel wordt naar aanleiding van het advies van de Raad van State uitgebreider stilgestaan bij de inzamelpraktijk van textiel. Zowel de situatie vóór invoering als de situatie ná invoering van de UPV wordt beschreven. Vooral dat laatste is interessant voor onze leden.

Kort samengevat wordt in de toelichting het volgende opgemerkt. Gemeenten blijven ook na introductie van de UPV een wettelijke zorgplicht houden voor de inzameling van huishoudelijk textiel. De UPV biedt producenten de mogelijkheid om ook zelf textiel in te zamelen. Verwacht wordt dat producenten in eerste instantie gebruik zullen maken van de bestaande inzamelstructuur van gemeenten, zodat afspraken gemaakt moeten worden over de inzamelinfrastructuur en inzamelvergoedingen. Er zal meer en beter textiel moeten worden ingezameld. Producenten zullen dit moeten regelen samen met de bestaande partijen die inzameling, sortering en verwerking organiseren en uitvoeren. Producenten zijn verantwoordelijk voor de communicatie richting consumenten over de praktische aspecten van het inzamelen.

Lang niet alle onduidelijkheid waar de Raad van State op heeft gewezen is hiermee weggenomen. Zo is bijvoorbeeld nog niet duidelijk wat er gebeurt als producenten geen overeenstemming bereiken met partijen die de inzameling, sortering en verwerking organiseren en uitvoeren, terwijl dit toch een wezenlijk punt is. In het Nader rapport inzake het ontwerp van het Besluit UPV textiel wordt in dit kader wel gewezen op de evaluatie van het Besluit regeling voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid. Wij voeren hierover gesprekken met het Ministerie van IenW.

De doelstellingen
De doelstellingen uit de UPV zijn gekoppeld aan de totale in het voorgaande kalenderjaar in de handel gebrachte textielproducten en dat blijft zo. Daarmee blijven onze zorgen over dit punt bestaan. De hoeveelheid in de handel gebracht textiel is immers nog niet duidelijk. De hoeveelheid afgedankt textiel wel. Bovendien moeten de doelstellingen gerealiseerd worden met afgedankt materiaal (dat kan immers herdragen of gerecycled worden), maar zijn ze dus gekoppeld aan nieuw materiaal dat op de markt komt.

In de toelichting lijkt wel enige ruimte te worden gegeven op dit punt. Het volgende wordt opgemerkt: “In de situatie dat een producentenorganisatie namens alle producenten verantwoordelijk is voor het behalen van de hergebruik- en recyclingdoelstellingen zouden deze – zoals in het aan dit besluit ten grondslag liggende onderzoeksrapport wordt voorgesteld – kunnen worden afgemeten aan de (totale) hoeveelheid in Nederland in een jaar afgedankt textiel.”

De producentenorganisatie
De Raad van State wijst op het belang van een producentenorganisatie in verband met de uitvoerbaarheid van de UPV textiel. Wij onderschrijven dit punt, dat ook voor de inzamelpraktijk van textiel van groot belang is. Het feit dat Stichting UPV textiel inmiddels is opgericht en steeds meer producenten zich hierbij aansluiten, neemt de zorgen op dit punt gedeeltelijk weg.

Inwerkingtreding per 1 juli 2023
In beginsel treedt het Besluit UPV Textiel in werking op 1 juli 2023. Het Besluit UPV Textiel wordt nu eerst nagehangen bij de Tweede Kamer en Eerste Kamer. Gedurende een periode van enkele weken kunnen de Kamers opmerkingen en wensen naar aanleiding van het Besluit kenbaar maken.