Reactie Ontwerpbesluit Single Used Plastic richtlijn

Het (ontwerp)besluit omvat een verbod op producten waarvoor minder schadelijke alternatieven voorhanden zijn zoals wattenstaafjes en borden maar ook doelstellingen voor de gescheiden inzameling van kunststof drankflessen en uitgebreide producentenverantwoordelijkheid voor onder andere kunststofverpakkingen, ballonnen en sigarettenpeuken. Dit betekent dat producenten verantwoordelijk worden voor bewustwordingsmaatregelen, de kosten van inzameling van deze producten via openbare inzamelsystemen en het opruimen van het zwerfafval van deze producten. De nieuwe wetgeving gaat in op 3 juli 2021.

Met het implementeren van het (ontwerp)besluit voldoet Nederland aan de Single Used Plastic (SUP)-richtlijn. Europese Commissie heeft de SUP-richtlijn opgesteld om de hoeveelheid kunststofafval in oceanen en zeeën terug te dringen. De maatregelen in de SUP-richtlijn hebben betrekking op de tien kunststofproducten voor eenmalig gebruik die het meest worden gevonden op de stranden en in de zeeën van Europa, alsook voor verloren en achtergelaten vistuig. Samen zijn zij goed voor 70% van alle zwerfvuil op zee.

Een aantal punten uit onze reactie op het (ontwerp)besluit tref je hieronder.

• De NVRD onderschrijft het doel om met dit pakket van maatregelen de nadelige effecten van kunststof wegwerpproducten op het milieu te verminderen en is content dat met dit besluit weer een belangrijke stap wordt gezet in de aanpak van zwerfvuil en het bevorderen van een circulaire economie.
• Het stemt onze tevredenheid dat, in ieder geval voor een aantal productcategorieën, de (financiële) verantwoordelijkheid structureel wordt neergelegd bij producenten en niet meer volledig bij gemeenten ligt.
• Voor het vormgeven van de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid hebben producenten de mogelijkheid hier gezamenlijk uitvoering aan te geven. Dit ondersteunen wij van harte. We pleiten er ook voor om bij de verdere invulling en het maken van afspraken met gemeenten over bijvoorbeeld dekking van de kosten dit waar mogelijk in gezamenlijkheid te doen en niet afzonderlijk per productcategorie uit het besluit.
• Voorkomen moet worden dat het besluit leidt tot substitutie van kunststof naar andere materialen of tot ‘slimme’ aanpassingen van producten (bijvoorbeeld de fles van 3,001 liter). Materiaalsubstitutie levert wellicht een bijdrage aan het probleem van de plastic soep maar levert geen bijdrage aan het oplossen van de zwerfafvalproblematiek en het bevorderen van de circulaire economie.
• Dekking van de kosten betekent volgens de NVRD dekking van alle kosten die gemeenten maken voor de desbetreffende productcategorieën.
• Wat de NVRD betreft blijft ook na 2023 verlenging van de afspraken over een bijdrage aan gemeenten voor zwerfafval van verpakkingen die niet onder de SUP-richtlijn vallen nodig.
• Tenslotte merken wij op dat ook gemeenten horen tot de doelgroepen die door de nieuwe wetgeving worden geraakt. Zowel in het besluit als in de toelichting komt dit te weinig terug.

Klik hier voor onze volledige reactie.