Horloges, tandenborstels en scheerapparaten: onze dagelijkse producten bevatten steeds vaker een batterij. Nuttig, maar ook gevaarlijk: batterijhoudende producten zijn een grote bron van branden in het afval. Met name vapes zien afvalinzamelaars en -verwerkers steeds vaker terug als oorzaak van een afvalbrand.

Dit blijkt uit het Jaaroverzicht 2023 van de Taskforce Batterijbranden, bestaande uit afvalinzamelaars, -verwerkers en producentenorganisaties. Zij voerden in 2023 onderzoek uit naar de samenstelling van het huishoudelijke afval én het afval op milieustraten. Hiermee trachten zij de oorzaken van afvalbranden te achterhalen.

Lithiumbatterij
Bij de samenstellingsonderzoeken werden vapes (elektronische sigaretten) het meest aangetroffen in het restafval. Zowel de wegwerp- als herlaadbare vape bevat een lithiumhoudende batterij die brand kan veroorzaken. Het onderzoek toont aan dat vapes verreweg de grootste veroorzaker van brand in huishoudelijk afval zijn. “Mensen zijn geneigd vapes in de prullenbak weg te gooien, maar door hun batterij horen ze daar niet thuis. Op milieustraten, bij supermarkten en bij bouwmarkten zijn ze wél welkom,” zegt directeur NVRD Wendy de Wild.

Uit de onderzoeken blijkt ook dat onjuist ingeleverde elektronica op de gemeentelijke milieustraten weinig branden veroorzaakt. De elektronica die ten onrechte soms niet in de e-waste container wordt ingeleverd, maar bij het metaal, zijn bijvoorbeeld lampen. Die vormen geen brandrisico.

Retourpremie
De Taskforce onderzoekt de mogelijkheid van een retourpremie op vapes om te zorgen dat mensen deze weer inleveren bij de verkopers. “Wij zijn al langer groot voorstander van een retourpremie en aparte inleverinfrastructuur voor vapes. Dat is een belangrijke stap om de veiligheid van onze chauffeurs en beladers te borgen,” aldus directeur van de NVRD, Wendy de Wild. De partijen roepen het Rijk dan ook dringend op hieraan mee te werken. Dit vereist wetgeving die stelt dat een verkoper van vapes verplicht wordt deze ook weer in te nemen en hier een inleververgoeding voor te geven.